Premda odluke još nisu donijete, stručnjaci za zaštitu kulturnih dobara upozoravaju da bi gradnja mosta na Verigama mogla usloviti da Kotor bude izbrisan sa liste svjetske baštine Organizacije Ujedinjenih nacija za obrazovanje, nauku i kulturu (UNESCO), ali da treba biti oprezan i oko gradnje podvodnog tunela do Luštice jer se i taj dio nalazi u zaštićenoj zoni. Iz Ministarstva kapitalnih investicija, Centru za istraživačko novinarstvo (CIN) saopštili su da odluku još nisu donijeli, a predsjednici bokeških opština poručuju da ne žele da ugroze status koji Kotor ima.
Komitet za Svjetsku baštinu 2005. prvi put pominje problematiku vezanu za Verige, a 2007. zahtijeva od Crne Gore da pozove misiju Međunarodnog savjeta za spomenike i lokalitete (ICOMOS) kako bi ispitala održivost predloženog projekta i uticaj na kulturne i pejzažne vrijednosti zaštićenog područja.
Stručnjaci ističu da je osnovni problem to što bi most presjecao najvažniju vizuelnu osu zaliva, mjenja vizuru iz bilo koje perspektive, te da do sada nije urađena ozbiljna integralna studija saobraćaja za Boku Kotorsku koja bi našla adekvatna saobraćajna rješenja za ovaj izuzetno kompleksan i osjetljiv kulturni pejzaž. Takođe, procijenjeni uticaji na kulturnu baštinu i pejzaž Boke, ocjenjeni su sa D i E, ocjenama koje su neprihvatljive, navode stručnjaci.
STAV MINISTARSTVA KAPITALNIH INVESTICIJA
Odluka o povezivanju dviju strana Boke još nije donijeta, kazali su za CIN-CG predstavnici Ministarstva kapitalnih investicija (MKI), u čijem portfoliju je i oblast saobraćaja.
-Još uvijek nismo dobili dovoljno materijala i studija na osnovu kojih bismo dali predlog Vladi za konačnu opciju. Most Verige je bio predmet više studija kao i premošćavanje podmorskim tunelom od Luštice ka Herceg Novom. Još uvijek intenzivno prikupljamo mišljenja stručnih lica iz više oblasti, kao i konačnu finansijsku elaboraciju projekta, naveli su iz resora ministra Mladena Bojanića.
Ministarstvo će, ističu u odgovoru, poštovati stav struke i podržati realizaciju varijante projekta koja ispunjava sve propisane nacionalne i međunarodne uslove i standarde.
MIŠLJENJA PREDSJEDNIKA OPŠTINA HERCEG NOVI I TIVAT
Predsjednik Opštine Herceg Novi Stevan Katić kazao je za CIN-CG da će taj grad podržati samo ono rješenje koje je prihvatljivo za UNESKO, navodeći da je izgradnja mosta na Verigama “osporena od strane te organizacije ”, ali i da je od “neupitnog značaja za cijelu Boku i Crnu Goru sačuvati status Kotora kao grada na Listi svjetske kulturne baštine”.
-U glavnu putnu infrastrukturu u Boki se nije ozbiljnije ulagalo od izgradnje Jadranske magistrale šezdesetih godina, zbog čega svake godine imamo saobraćajne čepove, višesatna čekanja koja blokiraju funkcionisanje cijelog jednog regiona, nezadovoljne građane i turiste, rekao je predsjednik Katić.
Upravo iz tog razloga iz Herceg Novog se zalažu za spajanje obala zaliva na potezu između Zelenike i Kumbora ka Luštici, gdje su moguće obje opcije – izgradnja tunela ili mosta, istakao je Katić. On je kazao i da je visok stepen saglasnosti među predsjednicima opština Herceg Novi, Kotor, Tivat i Budva da je baš to optimalno i održivo rješenje. Poručuje i da bi to rješenje trebalo da bude i državni prioritet.
I iz tivatskog Sekretarijata za uređenje prostora za CIN-CG kazali su da je stav te Opštine da je umjesto Veriga potrebno pronalaženje alternativnog rješenja, “imajući u vidu negativne efekte koje bi most proizveo narušavajući integritet i vizuelni identitet kulturnog pejzaža Boke Kotorske”.
-Pojačanom investicijskom aktivnošću na poluostrvu Luštica pojavila se potreba direktne putne veze između Herceg Novog i poluostrva Luštica”, navodi za CIN-CG predsjednik tivatske Opštine Željko Komnenović.
Zajednička ideja je, pojašnjava on, da se razmotri izgradnja podmorskog tunela između predjela Zelenika u Herceg Novom i predjela Špiljice na poluostrvu Luštica. Na oba kraja tunel bi se preko kružnih tokova spajao sa budućim i postojećim putevima.
Iz tivatskog Sekretarijata poručuju da bi se finansijska sredstva za izgradnju navedenih puteva i podvodnog tunela obezbijedila iz kapitanog budžeta Vlade Crne Gore ili povoljnim kreditnim aranžmanom.
Ne treba žuriti ni sa tunelom, upozoravaju iz nevladine organizacije Ekspeditio, navodeći da okolina Herceg Novog i poluostrvo Luštica predstavljaju dio zaštićene okoline (buffer zone) Prirodnog i kulturno istorijskog područja Kotora.
