U Crkvi Vaznesenja Gospodnjeg na Toploj, služen je parastos svim hercegnovskim dobrotvorima i zadužbinarima.
Herceg Novi je u odnosu na broj stanovnika grad sa najviše zadužbina u regionu. Registrovano je 56 dobrotvora i donatora, koji su svoju imovinu zavještali gradu i budućim naraštajima.
U znak zahvalnosti, parastos tradicionalno organizuju Srpska pravoslavna crkvena opština Topaljsko starogradska, „Srpski Soko“ Herceg Novi i Kolo Srpskih Sestara.
– Parastos zadužbinarima i dobrotvorima seobilježava već desetak godina. Parastos je ustnaovio prof. Ljubo Šarović, koji se upokojio na današnji dan pa tako i njega spominjemo u parastosima, kazao je ispred NVO Srpski soko Nebojša Rašo:
– Želja je bila da se ovi ljudi ne zaborave i ispoštuje njihova želja. Mnogi su u testamentima ostavili da im se služi liturgija i parastosi, tako da smo objedinili ktitore, crkve i zadužbinare i tako na dan 30. septembra, na praznik Svetih mučenica Vjera, Ljubav i Nada i majka im Sofija služi parastos zadužbinarima Herceg Novog, podsjetio je Rašo.
Najviše zadužbina ostavljali su za školovanje siromašnih učenika:
– To su bile zadužbine kao što su Lesa Pavkovića, zadužbina Dukovića, Musića i drugih. Djelimično je sačuvana zadužbina Dukovića. U odnosu na broj stanovnika na Podima najviše je zadužbinara, kao što imamo Lesa Pavkovića, zadužbinu narodne škole Gligora Petrovića i brojne druge. Na nama je da održimo sjećanje na njih , poručio je Rašo.
Novljani na ovaj način žele da sačuvaju uspomenu na dobrotvore kojih je bilo mnogo i da se dostojno valorizuju njihovi testamenti o ostavljenim zadužbinama gradu i građanima Herceg Novog.
