Projekat „Svako dijete je važno“ promoviše hraniteljstvo kao način zbrinjavanja djece bez roditeljskog staranja i edukuje hraniteljske porodice kroz besplatno savjetovalište koje je prije desetak dana počelo sa radom u Herceg Novom.
To je zajednička misija nevladinog udruženja „Impuls“ iz Nikšića, Centra za podršku regionalnog razvoja Herceg Novi, Centra za socijalni rad Herceg Novi i sekretarijata za lokalnu samoupravu Opštine Herceg Novi, kaže mr Branka Mračević, predjsednica Centra za podršku lokalnog i regionalnog razvoja.
-Tokom korone naša organizacija je počela saradnju sa Dječijim domom u Bijeloj kada smo se angažovali na pružanju besplatne podrške u učenju djeci u Bijeloj i to su bili prvi projekti naše organizacije u oblasti socijalne zaštite. Imali smo i lijepo iskustvo na tom višegodišnjem projektu koji je podržao i UNICEF, kancelarija u Crnoj Gori kao i kancelarija Evropske unije kroz jedan dvogodišnji projekat i to nas je odvelo u te vode brige o djeci bez roditreljskog staranja, brige o djeci koja žive u nefunkcionalnim porodicama i brige o djeci koja su iz bilo kojih razloga izdvojena iz svojih bioloških porodica, kazala je Mračević.
Saradnja sa organizacijom „Impuls“, koja jako uspješno organizuje projekte i za djecu i za roditelje i za porodice i za stare je, kako kaže, došla kroz prethodni projekat.
-Oni su takođe nas prepoznali kao organizaciju sa kojom mogu da ostvare uspješnu saradnju u našem južnom regionu i pozvali su nas da budemo partneri na ovom projektu koji promoviše hraniteljstvo, pruža podršku hraniteljskim porodicama, djeci u hraniteljskim porodicama, ali i biološkim porodicama u riziku. Čim je projekat krenuo sa realizacijom u decembru prošle godine rađene su sve aktivnosti koje su dovele do otvaranja ovog besplatnog savjetovališta, kazala je Mračević i objasnila da se moraju ispuniti određeni standardi i uslovi da bi se bavili ovom vrstom pružanja socijalnih usluga.
-Morate dobiti licencu Ministarstva rada i socijalnog staranja, tako da je naša organizacija ispunila sve te uslove, angažovali smo psihologa sa jako velikim iskustvom u toj oblasti tako da možemo pozvati sve naše sugrađane koji su zainteresovani da saznaju nešto o hraniteljstvu, rekla je Mračević.
Emrah Jefkaj, psiholog koji neposredno pruža podršku hraniteljskim porodicama kaže da je hraniteljstvo veoma važno.
-Hraniteljstvo se smatra jednim najadekvatnijim oblikom zaštite djece bez adekvatnog roditeljskog staranja. Hraniteljstvom se obezbjeđuje privremeni smještaj u porodicama koje su prošle određeni vid obuke i djeca ostaju u tim porodicama sve dok se u biološkim porodicama ne steknu uslovi za njihov povratak ili se ne steknu uslovi za njihovo trajnije zbrinjavanje, kao što je usvojenje. Hraniteljstvo jeste aktivno u Crnoj Gori duži niz godina. Sva istraživanja govore o pozitivnim iskustvima za djecu u hraniteljskim porodicama u odnosu na odrastanje u institucionalnom sistemu. U hraniteljskim porodicama oni dobijaju ono što je njima veoma važno kao što je porodična podrška i psihološko socijalne benefite koje na žalost, ne mogu da dobiju u instituciji zbog brojnosti djece i nemogućnosti da se svakom djetetu pristupi individualno, kaže Jefkaj.
Interesovanje za hraniteljstvom postoji, ali nedovoljno sve dok postoji i posljednje dijete u instituciji. Potencijalni hranitelji prođu određenu proceduru i obuku i dobiju od Centra za socijalni rad licencu za rad koja traje dvije godine.
-Statistički podaci na nivou države nam govore da imamo 280 hraniteljskih porodica. Najzastupljenije su srodničke porodice, 80 %, a negdje 20 % čine nesrodničke hraniteljske porodice. Ovaj servis je izrazito značajan s obzirom da obuhvata i hraniteljske porodice. Naši hranitelji često poseduju i neke dodatne kompetencije. Pored finansijske podrške koju dobijaju od države, hraniteljske porodice dobijaju i nematerijalnu, savjetodavnu podršku i ona je definisana podzakonskim aktima koliko često i na koji način se sprovodi, a na ovaj način, kroz ovaj projekat će to biti moguće i intenzivnije, naveo je Jefkaj.
Kako ističe, djeca koja dolaze u hraniteljske porodice imaju teška emocionalna iskustva, pa je i primarna potreba sigurnost i bezbjednost koju oni dobijaju u hraniteljskim porodicama.
-Oni reaguju različito i kad oni to osjete ne znaju da se snađu u psihološkom smislu i zbog toga je veoma važno da hranitlj bude obučen, spreman prisutan, da prepozna te emocije, navodi Jefkaj.
U Herceg novom postoje četiri hraniteljske porodice, dvije su srodničke, dvije nesrodničke ,upravo zato je i otvorena saradnja i savjetovanje prema svima kojima je ta vrsta podrške potrebna. Očekivanja su da do kraja projekta, do kraja maja 2025. godine, ima više hraniteljskih porodica i da će se broj djece u Bijeloj smanjiti.
-Trenutno je broj djece u Bijeloj oko 90. Ti ljudi koji rade, rade junački posao. Svi su stručnjaci koji imaju visoka znanja i daju maksimum od sebe, ali naša je misija nešto što daje mnogo, mnogo više djeci. Istina je da postoje različiti izazovi nakon napuštanja institucije jer djeca bez adekvatnog roditeljskog staranja ipak ostaju sama, ne do kraja. Država pruža pomoć u vidu podrške stanovanju, finansijske podrške, ali sve to nije dovoljno. Mi promovišemo hraniteljstvo jer ono postaje neki vid trajnije podrške. Jer i nakon napuštanja hraniteljske porodice oni imaju emocionalnu vezu, kaže Jefkaj.
Osjećaj da imaju bazu gdje mogu da se vrate i ta psihološka podrška je izuzetno važna.
Ovaj projekat je finansirala EU, a odnosi se na unapređenje inkluzije ranjivih grupa. Projekat traje 18 mjeseci, od decembra 2023. do kraja maja 2025. godine, a nakon tog perioda potrudiće se, kako obećavaju sagovornici RTHN, da obezbjede nove grantove i novac za nastavak misije pružanja podrške djeci kojoj je to najpotrebnije. Savjetovalište za hraniteljske porodice radiće na adresi Stepenište 28. oktobra, broj 5, na prvom spratu u popodnevnim terminima i vikendom, a za zakazivanje je otvoren telefonski broj 067158148.
