Evropska nedjelja prevencije raka grlića materice (ENPRGM) obilježava se od 23. do 29. januara, a cilj je podizanje svijesti o rasprostranjenosti ovog oboljenja i informisanje javnosti o značaju uspostavljenih preventivnih programa u okviru zdravstvenog sistema Crne Gore – Skrining programa raka grlića materice i Programa HPV vakcinacije.
U Crnoj Gori rak grlića materice je jedan od vodećih uzroka obolijevanja i umiranja u ženskoj populaciji kada su u pitanju maligne bolesti. To veoma zabrinjava imajući u vidu da je rak grlića materice jedna od najpreventabilnijih malignih bolesti. Prema procjenama Svjetske zdravstvene organizacije za 2020. godinu (koje su kreirane i u odnosu na posljednje podatke iz Nacionalnog registra) Crna Gora ima najveću dobno standardizovanu stopu obolijevanja (26,2/100 000 žena) i umiranja (10,5/100 000 žena).
Skrining program raka grlića materice je jedna od najefikasnijih preventivnih mjera jer se bolest otkriva u ranoj fazi prije pojave kliničkih simptoma i znakova. Skrining omogućava ne samo otkrivanje raka grlića materice u ranoj fazi, već i otkrivanje prekanceroznih promjena, čijim se uklanjanjem sprječava nastanak malignih promjena.
Skrining raka grlića materice se u Crnoj Gori sprovodi na nacionalnom nivou. Ciljnu grupu čine žene bez simptoma ove bolesti, koje imaju između 30 i 50 godina i koje su osiguranice Fonda za zdravstveno osiguranje Crne Gore. Ciklus skrininga raka grlića materice traje 5 godina što znači da će žene sa HPV negativnim nalazom biti pozvane za pet godina u novi ciklus skrininga.
HPV vakcinacija predstavlja specifičnu mjeru primarne prevencije koja, ukoliko se sprovodi adekvatno, daje veoma dobre rezultate u prevenciji prekanceroznih i kanceroznih promjena na grliću materice. U Crnoj Gori, prošle godine, uspostavljen je program HPV vakcinacije koji je namijenjen devetogodišnjim djevojčicama. Vakcinacija je djelotvornija kada se primjeni u mlađem uzrastu, nivo zaštite koji vakcina pruža veoma je stabilan dug vremenski period, a vakcinacija u mlađem uzrastu je i bezbjednija, saopšteno je iz Instituta za javno zdravlje.
