Udruženje boraca ratova od 1990. godine Crne Gore, podnijelo je predsjedniku Skupštine Crne Gore Andriji Mandiću zahtjev da se hitno, po skraćenom postupku, ponovo stavi u skupštinsku proceduru izmjena Zakona o boračkoj i invalidskoj zaštiti (ZOBIZ) kako bi se stekli uslovi da taj zakon, po donošenju, stupi na snagu 1. januara 2024. godine za šta državnim budžetom za 2024. godinu treba planirati odgovarajuća sredstva, saopšteno je iz Udruženja boraca ratova od 1990. godine.
-Kao razlog za hitnu navedena je svojevrsna dugogodišnja diskriminacija korisnika boračke i invalidske zaštite čija primanja, zbog lošeg osnova za obračun iz člana 27 ZOBIZ ne prate povećanja prosječne neto zarade u Crnoj Gori čime je posebno ugrožena materijalna egzistencija ove ranjive kategorije stanovništva. Osim toga, važeći ZOBIZ ne sadrži prava porodica ubijenih i nestalih civila tokom ratnih dešavanja 1999. godine, a kojima bi donošenje Zakona o izmjenama ZOBIZ donijelo pravo na novčano obeštećenje i druga prava.
Da je takvo stanje posljedica maćehinskog odnosa države pokazuje činjenica da je u avgustu ove godine prosječna neto zarada u Crnoj Gori bila za 63 eura veća nego u Republici Srbiji, a da je iznos porodične invalidnine po osnovu palog borca u Crnoj Gori za 373 eura manji nego u Srbiji i za 337 evra manji od prosječne neto zarade u Crnoj Gori, dok je iznos porodične invalidnine u Srbiji za 100 eura veći od prosječne neto zarade. Pri tome, ukoliko ne dođe do izmjene ZOBIZ, iznos porodične invalidnine u januaru 2024. godine biće na nivou minimalne penzije garantovane vladinim programom „Evropa sad 2“, navedeno je u saopštenju.
Iz Udruženje boraca ratova od 1990. godine Crne Gore ukazuju da je slična situacija sa ratnim vojnim invalidima, kojih je 281 sa ličnim invalidninama u avgustu ove godine od 46,23 eura (10 grupa) do 770 eura (1. grupa), pri čemu je čak njih 217 raspoređeno u šest zadnjih grupa invaliditeta.
-Pri tome je, za isti mjesec, iznos lične invalidnine za 1. grupu invaliditeta u Crnoj Gori za 614, a za 10. grupu za 94 eura manji nego u Srbiji. Takođe, dodatak za njegu i pomoć od strane drugog lica je u Crnoj Gori za 449 eura manji nego u Srbiji. Osim toga boračko-invalidska zaštita u Srbiji obuhvata niz drugih prava vojnih invalida od vitalnog značaja uz napomenu u zakonu da su to prava i po osnovu nacionalnog priznanja, navode u saopštenju.
Podsjećaju da je u maju 2023. godine Skupština u prethodnom sazivu donijela Zakon o izmjenama zakona o boračkoj i invalidskoj zaštiti poslije neustavnog ukaza predsjednika Crne Gore Mila Đukanovića o raspuštanju Skupštine koji je iz tog razloga odbio da potpiše taj zakon, a što nije, kako je saopšteno, učinio ni njegov nasljednik Jakov Milatović, pa je taj zakon ostao mrtvo slovo na papiru.
– Sada očekujemo od predsjednika Milatovića da postupi u skladu sa izjavom pred predstavnicima porodica stradalih civila u NATO bombardovanju Murina na prijemu početkom septembra ove godine, da donošenje ZOBIZ treba da bude jedan od prioriteta novog saziva Skupštine i da će se u konsultacijama sa novim predsjednikom parlamenta založiti da se iznađe način da se Predlog zakona o izmjeni ZOBIZ, u najkraćem roku, ponovo stavi u skupštinsku proceduru.
Donošenju ZOBIZ ide u prilog i jedan od ovogodišnjih zaključaka Skupštine u prethodnom sazivu, u vezi sa slučajem ratnog zločina „Lora 3“, kojim se konstatuje potreba poboljšanja boračko-invalidske zaštite i naročito status porodica žrtava ratnih zločina i palih boraca, stoji u saopštenju Udruženje boraca ratova od 1990. godine Crne Gore,koje potpisuje Radan Nikolić.
