Centar za edukaciju, informisanje i sindikalna istraživanja Unije slobodnih sindikata utvrdio je sindikalnu potrošačku korpu (SPK) za treći kvartal 2025. godine. Ukupna vrijednost SPK-a za period jul-avgust-septembar 2025. godine iznosi 2.075,00 eura.
U poređenju sa prethodnim kvartalom, odnosno drugim kvartalom 2025. godine, sindikalna potrošačka korpa bilježi rast u iznosu od 65,00 eura, odnosno 3,23%, saopšteno je iz Unije slobodnih sindikata.
Od ukupno deset kategorija troškova koje su definisane Metodologijom za izradu SPK-a, u ovom kvartalu zabilježen je rast u četiri kategorija, i to:
- Troškovi prehrambenih proizvoda – 2,38%
- Troškovi stanovanja i komunalija – 4,08%
- Troškovi obrazovanja i kulture – 28,57%
- Troškovi ljetovanja – 8,00%
Na osnovu prikupljenih cijena za 132 prehrambene namirnice iz tri najveća trgovinska lanca u Crnoj Gori (od ukupno 135, uzimajući u obzir sezonski karakter pojedinih proizvoda), utvrđeno je da trošak za prehrambene proizvode u trećem kvartalu 2025. godine iznosi 645,00 eura. U poređenju sa drugim kvartalom, kada je ova kategorija troškova iznosila 630,00 eura, zabilježen je rast od 15,00 eura, odnosno 2,38%. Ovo predstavlja treći uzastopni kvartal u kojem je zabilježen porast troškova u kategoriji prehrambenih proizvoda. Nakon što su u četvrtom kvartalu 2024. godine iznosili 585,00 eura, troškovi su u prvom kvartalu 2025. porasli na 615,00 eura, zatim u drugom na 630,00 eura, da bi u trećem kvartalu dostigli 645,00 eura. Takvo kretanje može imati značajan uticaj na životni standard građana, posebno onih sa nižim primanjima.
Troškovi stanovanja i komunalija u ovom periodu iznose 255,00 eura čime je zabilježen rast od 4,08%, odnosno 10,00 eura u nominalnom iznosu (u prethodnom kvartalu iznosili su 245,00 eura). Na rast ove kategorije troškova prevashodno je uticao iznos prosječnog računa električne energije, koji je u ovom kvartalu uvećan zbog sezone hlađenja tokom ljetnjih mjeseci. Osim toga, došlo je i do rasta cijene usluga vodosnabdijevanja, što se takođe odrazilo na ukupan iznos ove kategorije troškova.
Troškovi obrazovanja i kulture bilježe rast u trećem kvartalu 2025. godine, gdje SPK evidentira povećanje koje obuhvata prosječan iznos kompleta udžbenika za srednju školu, kao i dodatne troškove za sveske i školski pribor. Ukupan iznos u ovoj kategoriji iznosi 135,00 eura, što predstavlja rast od 28,57% u odnosu na prethodni kvartal kada su iznosili 105,00 eura. Važno je napomenuti da trošak nabavke udžbenika za osnovnu školu nije uključen u ovu kategoriju, budući da su isti obezbijeđeni besplatno, a da djeca posmatrane četvoročlane porodice pripadaju uzrastu osnovne i srednje škole. U poređenju sa istim periodom prethodne godine (treći kvartal 2024), cijene udžbenika i školskog pribora ostale su na približno istom nivou. Poseban rast ove kategorije u tekućem kvartalu rezultat je intenzivirane potrošnje uslovljene početkom školske godine. Ipak, trošak obrazovanja i kulture prisutan je tokom cijele kalendarske godine, ali u znatno manjem obimu van perioda pripreme za novu školsku godinu.
Treći kvartal 2025. godine, kao i prethodne, obilježen je periodom godišnjih odmora. Usljed rasta cijena ugostiteljskih usluga u prethodnom periodu, zabilježen je porast troškova ljetovanja od 8%, odnosno sa 125,00 na 135,00 eura mjesečno. U godišnjem obračunu, to znači da je četvoročlana porodica za sedmodnevni boravak na moru, na bazi polupansiona u hotelima niže i srednje kategorije (2* i 3*), morala da izdvoji ukupno 1620,00 eura. Kada se taj iznos rasporedi na 12 mjeseci, dolazi se do nominalnog povećanja troška od 10,00 eura mjesečno.
U poređenju SPK-a za posmatrani kvartal ove godine sa trećim kvartalom 2024. godine, došlo je do rasta troškova za 75,00 eura (ili 3,75%).
