RTHN u saradnji sa globalnom kineskom medijskom kućom CCTV News Content Co., Ltd realizuje serijal video zapisa i priča iz NR Kine.
Piše: Dr Ivona Lađevac, načelnica Centra za studije „Pojasa i puta“, Institut za međunarodnu politiku i privredu
Približavanje Ruske Federacije i Narodne Republike Kine, u vrijeme završetka hladnog rata, nije bilo ni iznenađujuće ni neočekivano. Ove dvije susjedne zemlje povezane su ekonomskim, geopolitičkim i bezbjednosnim interesima. Obje zemlje dijele i iste stavove u vezi sa reformama međunarodnih političkih i finansijskih institucija, ali i sa potrebom očuvanja i poštovanja principa međunarodnog prava koji se odnose na teritorijalni integritet i suverenitet, drugim riječima poštovanjem Povelje Organizacije ujedinjenih nacija (OUN). I, povrh svega, iako se po pojedinačnim geografskim, ekonomskim i vojnim pokazateljima, kao i po političkom značaju, obje ubrajaju u vodeće zemlje svijeta, njihov partnerski odnos ih čini još snažnijim u odnosu na ostale.
Partnerski odnos, čiji su temelji postavljani tokom devedesetih godina 20. vijeka, svoju punu izražajnu formu dobio je 2001. godine, kada su Rusija i Kina, na period od 20 godina, zaključile Ugovor o dobrosusjedstvu, prijateljstvu i saradnji.
Već u prvoj deceniji važenja ovog ugovora, odnosi između dvije zemlje dostigli su izuzetno visok nivo. Najbolja ilustracija ove tvrdnje je činjenica da su, na desetogodišnjicu njegovog potpisivanja, predstavnici obje zemlje izjavili da se međusobno smatraju „glavnim i najvažnijim strateškim i kooperativnim partnerom“. Visok stepen saradnje potvrđuje i veliki broj potpisanih dodatnih ugovora, kojima su regulisana brojna pitanja od strateškog značaja. Tako su, na primjer, sporazumi u oblasti trgovinske razmene omogućili dostizanje vrtoglavih iznosa, a poseban značaj ima dogovor, koji su Kina i Rusija postigle 2010. godine, da međusobnu trgovinu obavljaju u juanima i rubljama, kako bi smanjile svoju zavisnost od dolara u međunarodnoj trgovini.
Do naročitog unapređenja odnosa je došlo u oblasti energetike. Sporazume poznate kao “gasni”, Kina i Rusija su zaključile su 2014. na 30 godina, a njihova ukupna vrijednost iznosi 400 milijardi dolara. Za potrebe realizacije ovog sporazuma je već do kraja 2018. godine izgrađena i nova gasna infrastruktura u izuzetno zahtjevnim prirodno-klimatskim cjelinama.
Ovakvim poslovnim dogovorom dvije zemlje su potvrdile partnerske odnose i jedna drugoj omogućile dalji razvoj ekonomskih, ali i vojno-industrijskih potencijala. Osavremenjivanjem kapaciteta, uvođenjem i primjenom novih tehnologija i izuma, one su potvrdile i namjeru da aktivno učestvuju u oblikovanju međunarodnog poretka.
Na video samitu, organizovanom povodom jubileja 20 godina od potpisivanja Ugovora o dobrosujsedstvu, prijateljstvu i saradnji, ruski i kineski predsjednici, Vladimir Putin i Si Đinping, saglasili su se da su odnosi Rusije i Kine na najvišem nivou u istoriji i da predstavljaju primjer saradnje u 21. veku. Uz ocjenu da saradnja Moskve i Pekinga ima stabilizujuću ulogu na globalnom planu, dogovorili su i produženje Ugovora na narednih pet godina.
Dva predsjednika su dogovorila da zajedničku granicu, dugu oko 4.300 kilometara, pretvore u pojas vječnog mira i prijateljstva. Predsednik Si je istakao da su kinesko-ruski odnosi, zasnovani na sveobuhvatnom partnerstvu i strateškoj saradnji, izdržali sve izazove i ušli u novu eru. Uzajamno pružanje podrške u pitanjima koja su za obje zemlje od vitalnog interesa, je trajno, dok je ruski predsednik dodao da je uloga rusko-kineske koordinacije da stabilizuje međunarodne odnose.
Nema sumnje da taj zadatak, u svjetlu rasta geopolitičkih turbulencija i poništavanja sporazuma o kontroli naoružanja, predstavlja veliki izazov, ali obje zemlje su riješene da ga na partnerskim osnovama i izvrše.
