Naučne konferencije koje se obnavljaju i održavaju nakon pauze zbog pandemije, u našem gradu doprinose razvoju kongresnog turizma, po kojem je Herceg Novi poznat, još od davne 1969. godine kada je održana prva Svjetska konferencija o sinterovanju u tadašnjem Nuklear centru na Toploj. Ove sezone je najavljena i 22. Međunarodna konferencija o materijalima YUKOMAT 2021. godine, koja će biti održana od 30. avgusta do 3. septembra u Hungest hotel Sun resort na Toploj. Najavljen je dolazak eminentnih naučnika iz oblasti nanotehnologija, među kojima, su dva nobelovca.
Prof. dr Dragan Uskoković, predsjednik Međunarodnog društva za sinterovanje i Društva za istraživanje materijala Srbije, član Instituta tehničkih nauka SANU, organizator konferencija YUKOMAT , naučni saradnik u emisiji „Minuti za nauku“ govoreći o istorijatu skupova svjetske naučne elite, podsjetio je na prva okupljanja 60-tih godina prošlog vijeka na konferencijama o sinterovanju (naučna disciplina o strukturi materije) koja je bila preteča konferenciji o materijalima, koja se pod prefiksom YU, održava u Herceg Novom od 1995. godine:
– To je naziv sa prefiksom YU za sva vremena, Jugoslovenska konferencija materijala. Herceg Novi je bio centar okupljanja , gdje su najeminentniji svjetski stručnjaci i pronalazači istoka i zapada još u doba hladnog rata iznosili ideje, razmijenjivali iskustva i istraživanja, donosili odluke koje su bile presudne za današnja naučna i tehnološka dostignuća u svim oblastima od svemirskih i nano tehnologija, informatike, nuklearne medicine, molekularne biologije, raketne tehnologije, astrofizike i drugih, a koja su pomjerila granice ove civilizacije. Tako da smo krajem 60-tih godina formirali Međunarodni Institut za sineterovanje materijala , s namjerom da povežemo naučnike iz cijelog svijeta, koji nisu imali prilike da se sretnu i razmjene iskustva na drugim mjestima. Domaćin im je bio Herceg Novi, u kojem je organizovano mnogo konferencija. Neke su organizovane van Herceg Novog u Dubrovniku i Portorožu, ali su se vraćali ponovo u Herceg Novi sve do 1989. godine. Konferencija je nastavljena i proširena 1995. godine pod nazivom YUKOMAT, obrazložio je dr Uskoković.
Na ovogodišnjoj koferenciji planirano je da govore mnogi naučnici i svoja naučna dostignuća predstave mnoga svjetska imena , među kojima , iz oblasti nuklearne medicine prof. Robert Sinkler ( Robert Sinklair) sa Univerziteta Stenford, Juri Gogoci ( Yury Gogotsi) sa Univerziteta iz Filadelfije; te Michael Stanley Whittingham (The University of New York) dobitnika Nobelove nagrade iz hemije za 2019. godinu za razvoj materijala za litijumske baterije (lithium-ion batteries) i nobelovca dobitnika nagrade za fiziku Sir Andre K. Geim (The University of Manchester).
– Oni su godinama uključeni u rad Društva za istraživanja materijala, koji dolaze i rado se vraćaju u Herceg Novi, a mogli su da bilo gdje u svijetu plasiraju svoj naučni rad. Na predstojećoj konferenciji YUKOMAT prvo bi trebalo da govori prof. Sinkler , naš dragi gost, koji je dobio nagradu za prošlu godinu i on proučava sa visokosofisticiranim metodama promjene, koje se dašavaju na maloj skali kod materijala. Godinama je pričao na koji način se može sa malim magnetnim česticama usmjereno djelovati na kancer ćelije. Gogoci koji je dobio nagradu za ovu godinu a ostvario je vrhunske rezultate, pokrenuo više od 1.000 laboratorija po cijelom svijetu, će pričati o istraživanjima novim klasama materijala, kao što su karbidi, nitridi, gorbi di i drugi, bez čijih pronalazaka se ne bi mogao zamisliti savremeni život. Naučnici su u pronalascima na ovom nivou razvoja pokazali veliki napredak u svim oblastima od raketne kosmičke tehnologije do medicine, čiju široku primjenu ne mogu ostvariti zbog poznatih administrativnih barijera i monopola. Vitingem, dobitnik Nobelove nagrade iz hemije za 2019. godinu za razvoj materijala za litijumske baterije, koja je danas totalni hit, jer većina savremenih uređaja se ne bi mogla ni zamisliti bez tog materijala, objasnio je dr Uskoković.
U tom društvu su i pronalazači vakcina protiv Kovid 19, koje sadrže komponente nanočestica, koje blokiraju korona virus, mikro veličine do 120 nanometara. Procjenjuje se da ukupna zapremina korona virusa, kojim su zaražene stotine miliona osoba širom svijeta – može da stane u čašu od jedan i po decilitar.
foto naslovna: arhiva
