Uz, tradicionalno, bogat kulturni program tokom cijele godine, dušu Herceg Novog čine i tvrđave Kanli kula i Forte mare, kao prelijepe ljetnje pozornice, koje bilježe sve veći broj posjeta, a uz njih i Španjola, koja će uskoro postati međunarodni kreativni centar. Ali, za njihovo održavanje potrebna su velika finansijska sredstva
Revitalizacije tvrđava su, kako priča ministarka kulture i medija, Novljanka Tamara Vujović, višegodišnji procesi, ali sve tri novske tvrđave obuhvaćene su nekim od projekata valorizacije.
– To što se dešava sa Kanli kulom je jedan proces. Vidjeli smo da od ove godine nemamo više one trafo stanice i kablova. Zapadni dio mnogo ljepše izgleda, ali svakako radovi treba da budu podrobni i da budu na osnovu projekta i višegodišnji. Očekujemo da će se to sve u naredim godinama srediti, odnosno sanirati, jer uvijek je bilo pitanje, ne samo spoljnog izgleda, nego i klizišta, da li je aktivno ili nije. Tu postoje mnoga pitanja – navodi ona.
Kada je riječ o tvrđavi Forte Mare, u toku je završna faza aplikacije za njeno dodavanje na UNESKO-vu listu venecijanskih utvrđenja iz 16. vijeka, a u planu je i uređenje spoljnog dijela zidina.
– Upravo smo iz Ministarstva poslali završni dokument toj UNESKO-voj radnoj grupi sa sjedištem u Bergamu, a tiče se nominacije venecijanskih tvrđava. Opet, imaćemo i jedan mali projekat sa istočne strane, a tiče se uređenja onog malog platoa. Naše tvrđave, kao i svaka stara kuća, iziskuju kontinuiran rad i unapređenje – priča Vujović.
Manje posjeta ove godine bilježi Španjola, za koju Vujović podsjeća da je ušla u međunarodni trilateralni projekat sa Albanijom i Italijom, za koji je iz fondova EU za njenu revitalizaciju, odnosno stvaranje svojevrsnog kreativnog centra, opredjeljeno 1,7 miliona eura.
– Kad se sklone slojevi korova i one betonske ruševine, vidjećete da će Španjola tek tada zasijati punim sjajem, jer ona je na najvišoj koti i ima sačuvane objekte unutar sebe, koji bi mogli služiti sutra za izlaganje. To je upravo ideja onoga što se našlo u idejnom projektu u što je Evropska unija podržala – informiše Vujović.
Na Španjoli su već započeti pripremni radovi, odnosno arheološka istraživanja, koja treba da pokažu šta se sve krije u slojevima zemlje, te da li postoje zaostale mine ili oružje, što sve prethodi obnovi ovog utvrđenja iz 16. vijeka.
Pored zanimljivih istorijskih činjenica, sve tri tvrđave za posjetiocime predstavljaju vidikovce sa kojih se pružaju fantastični vidici, zbog čega i jesu blago Herceg Novog, koje ga razlikuje od svih ostalih gradova, zaključuje Vujović.
