Ukupna vrijednost Sindikalne potrošače korpe za treći kvartal 2024. godine (period jul-avgust-septembar) iznosi 2.000 eura, saopšteno je iz Centra za edukaciju, informisanje i sindikalna istraživanja Unije slobodnih sindikata
U poređenju sa prethodnim kvartalom, odnosno drugim kvartalom 2024. godine, sindikalna potrošačka korpa bilježi rast u iznosu od 130 eura, odnosno 6,95%.
Od ukupno deset kategorija troškova koje su definisane Metodologijom za izradu sindikalne potrošačke korpe , u ovom kvartalu zabilježen je rast u čak pet kategorija, i to: trošak prehrambenih proizvoda – 3,42%, troškovi imputirane rente – 11,43%, troškovi stanovanja i komunalija – 6,67%, troškovi obrazovanja i kulture – 30,00% i troškovi ljetovanja – 25 %
Prikupljanjem novih cijena iz tri najveća trgovinska lanca u Crnoj Gori za 135 namirnica koje ulaze u sastav kategorije troškova prehrambenih proizvoda, odnosno 132 namirnice u ovom kvartalu s obzirom na sezonski karakter nekih od njih, utvrđeno je da izdatak za prehrambene proizvode u trećem kvartalu ove godine iznosi 605,00 eura. Iznos ove kategorije troškova u porastu je za 20 eura u odnosu na drugi kvartal 2024. godine kada su isti iznosili 585,00 eura, čime bilježimo rast od 3,42%. Na rast troškova koja domaćinstva imaju u cilju obezbjeđivanja osnovnih prehrambenih namirnica uticao je prekid akcije ograničavanja marži koju je sprovela Vlada Crne Gore tokom aprila i maja tekuće godine.
Utvrđeni iznos od 605,00 eura predstavlja iznos koji je potreban četvoročlanoj porodici da zadovolji potrebe za hranom i pićem na mjesečnom nivou, odnosno da obezbijedi adekvatan unos kalorija za sva četiri člana domaćinstva koji imaju umjerenu fizičku aktivnost na dnevnom nivou (prosječan dnevni unos posmatranog četvoročlanog domaćinstva je 10.680 kcal, odnosno 2.670 kcal po članu).
Više relevantnih institucija i udruženja sprovodilo je istraživanja u Crnoj Gori koja su pokazala da se renta povećala i do 60% u poslednje 2-3 godine. S obrizom da prosječna cijena rente na teritoriji Podgorice za posmatranu veličinu stana od 60 m 2 iznosi oko 470,00 eura, a da je ista još veća na jugu zemlje, kategorija troškova imputirane rente u okviru SPK-a zabilježila je povećanje u prosječnom iznosu od 40,00 eura (11,43%) i sada iznosi 390,00 eura.
Troškovi stanovanja i komunalija u ovom periodu iznose 240,00 eura čime se bilježi rast od 6,67%, odnosno 15,00 eura u nominalnom iznosu(prethodno 225,00 eura). Na rast ove kategorije troškova prevashodno je uticao iznos prosječnog računa električne energije, koji je u ovom kvartalu uvećan zbog sezone hlađenja tokom ljetnjih mjeseci. Osim toga, došlo je i do rasta cijene usluga vodosnabdijevanja, što se takođe odrazilo na ukupan iznos ove kategorije troškova.
Troškovi obrazovanja i kulture su takođe u porastu u ovom kvartalu, upravo zbog opremanja đaka za novu školsku godinu. U ovoj kategoriji, SPK bilježi rast za prosječan iznos kompleta knjiga za srednju školu (90,00 eura), kao i kupovine svesaka i ostalog školskog pribora. Tako ova kategorija troškova za treći kvartal bilježi rast od 30%, i iznosi 130 eura. Napominjemo da u ovu kategoriju ne ulazi trošak kupovine udžbenika za osnovnu školu s obzirom da su isti besplatni, a da su djeca posmatrane četvoročlane porodice uzrasta osnovne i srednje škole.
Ovaj kvartal 2024. godine obilježilo je vrijeme godišnjih odmora. S obzirom na rast ugostiteljskih usluga u prethodnom periodu, došlo je i do porasta troškova ljetovanja za 25%, odnosno sa 100 eura na 125 eura mjesečno. U ukupnom iznosu to bi značilo da je četvoročlana porodica za sedmodnevni boravak na moru na bazi polupansiona u hotelima niže i srednje kategorije (2* i 3*) morala da izdvoji 1500 eura, što je, kada se podijeli na 12 mjeseci, u nominalnom iznosu rast od 25 eura mjesečno.
