Naučnim skupom „Olovna vremena u Crnoj Gori 1990 – 2020; uzroci i posljedice“ u Herceg Novom je počeo višemjesečni program obilježavanja decenije Matice srpske – Društva članova u Crnoj Gori. Od četvrtka je u hotelu „Vojvodina“ u četiri sekcije izlagalo četrdesetak učesnika, među kojima i član Društva, publicista Nebojša Rašo koji je, gostujući u „Novskom jutru“ Radio televizije Herceg Novi, naglasio značaj ovog skupa.
– Učestvovao je veliki broj naučnika iz svih oblasti. Oni su se, svako iz svog domena, bavili periodom od 1990. do 2020. godine, i svim dešavanjima koja su se dogodila u ovim burnim vremenima. Radovi koji se mogli čuti protekla dva dana su zaista izuzetni, a biće objavljen i zbornik sa ovog skupa. Mnogo je značajno da se ostavi trag o tom vremenu i, ono što je najvažnije, kao što i govori naziv skupa – uzroci i posljedice, da se neke stvari više ne ponove.
U radu naslovljenom „Usvajanje zakona o vjeroispovjesti 26. decembra 2019“ Rašo je analizirao Skupštinu Crne Gore i govore, iznoseći kontraargumente.
-Svi smo svjesni da je taj Zakon o slobodi vjeroispovjesti promijenio političko lice Crne Gore i donio znatne promjene. Srećom, ne u onom smislu kako su željeli poslanici koji su ga izglasali, nego upravo u onom drugom, pozitivnijem smislu. Ja sam se bavio tim zakonom i tom Skupštinom na kojoj se uopšte nije pričalo o zakonu. Zakon je bio jedno, a oni su se bavili nečim sasvim drugim; propagiranjem takozvane Crnogorske pravoslavne crkve. Tu je iznesen veliki broj neistina. Ja sam analizirao Skupštinu i te govore, iznio sam ono šta su oni rekli i iznio sam kontraargumente zasnovane na arhivskoj građi, ukazujući da to nema nikakve veze sa zakonom.
I ovim skupom Matica srpska – Društvo članova u Crnoj Gori je pokazala da je jedna od najznačajnijih kulturnih i naučnih institucija, smatra Rašo. Tome u prilog govori i podatak da je zbornik radova sa prethodnog skupa “Jedanaesti novembar – sto godina od oslobođenja i ujedinjenja”, održanog u novembru 2018. u našem gradu, postao dio obavezne literature katedre za istoriju beogradskog univerziteta.
– Skup u Herceg Novom bio je prilika mnogim naučnicima da se upoznaju, povežu i razgovaraju o saradnji. Matica srpska – Društvo članova u Crnoj Gori je pokazala da je od osnivanja postepeno izrasla u jednu od najaktivnijih i najjačih kulturnih i naučnih institucija u Crnoj Gori. U februaru ove godine je objavljen zbornik sa prethodnog skupa sa izuzetno kvalitetnim radovima koji je čak, kako sam juče čuo, ušao u obaveznu literaturu Istorijskog fakulteta Univerziteta u Beogradu. Riječ je o građi koja se bavila svim tim događajima interesantnim za Crnu Goru i za Boku Kotorsku, pošto je istorija Boke do tada bila malo drukčija od Crne Gore, i ona je već ušla u obaveznu literaturu, što samo govori o kvalitetu radova iz zbornika, istakao je Nebojša Rašo.
O prvoj deceniji rada Društva članova u Crnoj Gori juče je na skupu „Olovna vremena u Crnoj Gori“ govorio Milorad Durutović, a učesnicima su se na zatvaranju obratili Žarko Leković i Drago Perović.
