U okviru programa obilježavanja Njegoševog dana, crnogorskog praznika kulture, danas je u sali Skupštine opštine Herceg Novi upriličeno predavanje prof. dr Mila Lompara za učenike Srednje mješovite škole „Ivan Goran Kovačić“, na temu Šćepan Mali.
Učenike je u ime Opštine Herceg Novi pozdravio predsjednik Skupštine opštine, Ivan Otović, ističući zadovoljstvo prilikom da Herceg Novi ugosti profesora Lompara, kao i značaj programa posvećenih Njegošu koji su usmjereni i prilagođeni srednjoškolcima.
Profesor Lompar je govorio o istorijskim činjenicama u vezi sa Šćepanom Malim i društvenim okolnostima koje su omogućile njegovu vladavinu u Crnoj Gori, kao i o načinu na koji je prikazan u Njegoševom djelu. Takođe, govorio je o pojavi samozvanca kao univerzalnom fenomenu i o uslovima pod kojima je ova pojava moguća u modernom vremenu.
Njegoš je ovom fenomenu dao veliki značaj, on je dobro razumio demonsku prirodu pojave samozvanca, zbog čega je želio da označi opasnost i rizike koje ona sa sobom nosi, istakao je Lompar.
– Pogrešno je mišljenje da u Njegoševom djelu „Lažni car Šćepan Mali“ mi imamo posla sa nekim anegdotalnim sticajem okolnosti unutar ambijenta vezanog za ovaj prostor. Ne, Njegoš je uvijek uzimao događaje iz crnogorske istorije i univerzalizovao ih, preveo ih u jednu sadržinsku optiku koja je mnogo šira – naveo je Lompar.
Kako je kazao, Njegoš je Šćepana Malog vidio kao uzurpatora dinastičkog prijestola Petrović Njegoš i, gledano sa stanovišta istorijskih činjenica, imao je negativan odnos prema njemu. Lompar je srednjoškolcima napomenuo da je veoma važno da razgraniče istorijsku podlogu i činjenice, od onoga što je smisao života, a što je obično vezano za književnost.
– Bilo bi bitno da razumijete da književnost služi za to da se otkrije smisao istorijskih činjenica, a ne samo njihova puka faktičnost. Njegoš je uhvatio taj smisao na način koji upozorava i na način koji pokazuje da prostor lažova, falsifikatora, prevaranata nije neki prostor koji se može izolovati na jednu epohu, jedno vrijeme, niti se može izolovati na jedan ambijent ili jednu sredinu – poručio je profesor Lompar.
U okviru obilježavanja Njegoševog dana, od jutros je u centru Herceg Novog, u ulici koja nosi ime velikog crnogorskog vladike, postavljena izložba radova učenika srednje škole na temu „Njegoš i Herceg Novi“. Ista tema bila je i u fokusu javnog časa koji su novski srednjoškolci jutros održali u prostorijama svoje škole.
Predavanje profesora Lompara na temu „Andrić i Crnjanski o Njegošu“ na programu je večeras od 19 časova u dvorani Park.
Novski srednjoškolci za sjutra, 12. novembar pripremaju debatu na temu „Može li se Crnoj Gori opet desiti Šćepan Mali“, a početak je zakazan za 10 časova u sali Skupštine opštine Herceg Novi.
U čast proslave Njegoševog dana, crnogorskog praznika kulture, u Herceg Novom će biti priređeni brojni programi od 11. do 16. novembra, u organizaciji Sekretarijata za kulturu i obrazovanje Opštine Herceg Novi, Javne ustanove kulture „Herceg fest“, Javne ustanove „Gradska biblioteka i čitaonica Herceg Novi“, Javne ustanove „Gradski muzej Mirko Komnenović i galerija Josip Bepo Benković“, Srednje mješovite škole „Ivan Goran Kovačić“ i nevladine organizacije „SPONA“.